Σταύρος Σ. Νιάρχος: Η Ζωή και το Έργο του

 

Ο Σταύρος Σ. Νιάρχος γεννήθηκε στις 3 Ιουλίου του 1909 στην Αθήνα. Η καταγωγή του ήταν από το χωριό Βαμβακού της Λακωνίας. Σπούδασε Νομικά στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και το 1929 ξεκίνησε να εργάζεται στην οικογενειακή επιχείρηση αλευρόμυλων. Αντιλαμβανόμενος το σημαντικό κόστος μεταφοράς του εισαγόμενου σιταριού, ο Νιάρχος συνειδητοποίησε το οικονομικό όφελος που θα μπορούσε να αποκομίσει ως ιδιοκτήτης των πλοίων που εκτελούσαν τις μεταφορές. Ως εκ τούτου, αγόρασε τα πρώτα έξι φορτηγά πλοία του κατά τη διάρκεια της μεγάλης οικονομικής ύφεσης του Μεσοπολέμου.

Ο Σταύρος Νιάρχος υπηρέτησε στο Ελληνικό Ναυτικό κατά τη διάρκεια του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου. Συμμετείχε στις συμμαχικές επιχειρήσεις στη Νορμανδία, όπου και του απονεμήθηκαν, μεταξύ άλλων τιμητικών διακρίσεων, ο Ταξιάρχης του Τάγματος του Φοίνικος το 1977, ο Ταξιάρχης του Τάγματος του Γεωργίου του Α΄ και ο Ταξιάρχης του Τάγματος των Αγίων Γεωργίου και Κωνσταντίνου. Ενώ ο Νιάρχος υπηρετούσε στο Ελληνικό Ναυτικό, οι συμμαχικές δυνάμεις μίσθωσαν το πρώτο πλοίο του, το οποίο και καταστράφηκε κατά τη διάρκεια του πολέμου. Μετά το πέρας αυτού, ο Νιάρχος χρησιμοποίησε τα χρήματα της ασφάλειας ως κεφάλαιο για να επεκτείνει το στόλο του. Κατ’ αυτόν τον τρόπο, ξεκίνησε η παρουσία του ως σημαντικού παράγοντα στο χώρο του διεθνούς εμπορίου. Για πολλά χρόνια, ο Σταύρος Νιάρχος ήταν ιδιοκτήτης του μεγαλύτερου εμπορικού στόλου στον κόσμο, καθώς η εταιρεία του διαχειριζόταν πάνω από 80 δεξαμενόπλοια και άλλα πλοία.

Το 1956, ο Νιάρχος αποφάσισε να ιδρύσει και να λειτουργήσει τα Ελληνικά Ναυπηγεία, την πρώτη ιδιωτική επένδυση τέτοιας μορφής στην Ελλάδα, που αποτέλεσε και το μεγαλύτερο ναυπηγείο στη Μεσόγειο. Το 1985, τα Ελληνικά Ναυπηγεία περιήλθαν στο Δημόσιο, αλλά η δέσμευση του Σταύρου Νιάρχου απέναντι στην Ελλάδα εξακολουθεί να αποτελεί μέχρι σήμερα απόδειξη της σημασίας που μπορεί να έχει η ιδιωτική επένδυση προς όφελος της οικονομικής ζωής της χώρας.

Ο Σταύρος Νιάρχος συνέλαβε τη σημασία τού να σκέφτεται και να δρα κανείς σε παγκόσμιο επίπεδο πολλά χρόνια προτού ο όρος «παγκοσμιοποίηση» αρχίσει να χρησιμοποιείται ευρέως. Οι επιχειρήσεις του ξεκίνησαν από τον τόπο της καταγωγής και γέννησής του, την Ελλάδα, αλλά τα επιτεύγματά του αναδείχθηκαν διεθνώς. Αν και ήταν κυρίως γνωστός από τις δραστηριότητές του στο χώρο της ναυτιλίας, οι πολλαπλές και διαφορετικές επιχειρηματικές του δραστηριότητες βρέθηκαν στο επίκεντρο της παγκόσμιας οικονομίας από την εποχή της σύστασης του «Ομίλου Νιάρχου», το 1939, μέχρι και το θάνατό του, τον Απρίλιο του 1996. Ο Σταύρος Νιάρχος αναγνωρίστηκε ως ένας από τους πιο καινοτόμους και επιτυχημένους επιχειρηματίες του 20ού αιώνα.

Η κληρονομιά του συνεχίζεται και στον 21ο αιώνα, με την σύσταση του Ιδρύματος που φέρει το όνομά του. Με δράση τόσο στην Ελλάδα, όσο και στο εξωτερικό, το Ίδρυμα ξεκίνησε την κοινωφελή του δράση το 1996, αντλώντας έμπνευση από την αφοσίωση του Νιάρχου προς την Ελλάδα και τον Ελληνισμό, καθώς και από την ιδιαίτερη ευαισθησία που επεδείκνυε στους τομείς της παιδείας, της κοινωνικής πρόνοιας, της υγείας, των τεχνών και του πολιτισμού.

Έχοντας διαθέσει ένα σημαντικό μέρος της περιουσίας του για την δημιουργία του Ιδρύματος, ο Σταύρος Νιάρχος κληροδότησε στην ανθρωπότητα μια υπόσχεση για διαρκή προσπάθεια βελτίωσης της ζωής όλων.

To 2016, το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος συμπλήρωσε 20 χρόνια δράσης, εκπληρώνοντας τον σκοπό για τον οποίο εξαρχής δημιουργήθηκε: να συμβάλει, με τα μέσα που διαθέτει, στη βελτίωση της ζωής των λιγότερο προνομιούχων, καθώς και να υποστηρίζει δράσεις που μπορούν να επιφέρουν μια θετική και διαχρονική αλλαγή στην κοινωνία.