Αγρότες : Η ακτινογραφία του νέου «πακέτου» των 19 δισ. ευρώ

 

Σχεδόν αμετάβλητο στα 19 δισ. ευρώ ανέρχεται το συνολικό πακέτο των άμεσων ενισχύσεων και των επιχορηγήσεων για την αγροτική ανάπτυξη που θα λάβουν οι έλληνες αγρότες την περίοδο 2021-2027 στο πλαίσιο της νέας Κοινής Αγροτικής Πολιτικής (ΚΑΠ).

Από αυτά τα κονδύλια τα περίπου 14,8 δισ. ευρώ αφορούν τις επιδοτήσεις που εισπράττουν γεωργοί και κτηνοτρόφοι για την παραγωγή των προϊόντων τους και είναι ελαφρώς μειωμένα κατά 2% σε σχέση με τα χρήματα της τρέχουσας περιόδου. Σημαντικά αυξημένα όμως, κατά 4,72%, είναι τα ποσά του λεγόμενου δεύτερου πυλώνα (Αγροτική Ανάπτυξη) που θα κληθούν να διεκδικήσουν αγρότες και επιχειρήσεις για τον εκσυγχρονισμό των μεθόδων της παραγωγής ή της καλλιέργειάς τους. Το πακέτο αυτό ανέρχεται στα 4,195 δισ. ευρώ.

Το σύνολο των ενισχύσεων της νέας ΚΑΠ είναι μειωμένο κατά 0,5%.

Ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης ήταν εκείνος, όπως αναφέρουν πληροφορίες, που κλείδωσε το πακέτο των 19 δισ. ευρώ κατά τη διάρκεια της μαραθώνιας Συνόδου Κορυφής της Ευρωπαϊκής Ενωσης στις Βρυξέλλες τον Ιούλιο, όπου και συμφωνήθηκε ο προϋπολογισμός της ΕΕ.

Οι διαπραγματεύσεις

 Χρειάστηκαν όμως και οι επίσης σκληρές διαπραγματεύσεις που έδωσε η ελληνική πλευρά με επικεφαλής τον υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων Μάκη Βορίδη, προκειμένου να ανατραπεί το σκηνικό των αρχικών προτάσεων της Κομισιόν, αλλά και να ανατραπούν αρκετά νέα στοιχεία της ΚΑΠ που θίγουν τα συμφέροντα των ελλήνων αγροτών.

Αρκεί να αναλογιστεί κανείς ότι η αρχική πρόταση της Κομισιόν, όπως είχε διατυπωθεί το 2018, προέβλεπε σημαντική μείωση της τάξεως του 15% των κονδυλίων του δεύτερου πυλώνα. Επιπροσθέτως, σε ό,τι αφορά τους πόρους του πρώτου πυλώνα στον οποίο περιλαμβάνονται οι άμεσες ενισχύσεις, η αρχική πρόβλεψη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής έκανε λόγο για μείωση 3,9%. Συνολικά οι αρχικές θέσεις των Βρυξελλών έδειχναν μείωση της τάξης του 6,3% για το σύνολο των ποσών που θα λάμβανε ο αγροτικός πληθυσμός της χώρας με τη νέα ΚΑΠ.

Τι περιμένει η ΕΕ

Κύρια επιδίωξη της Ευρωπαϊκής Ενωσης από την έναρξη της συζήτησης ήταν ο φιλοπεριβαλλοντικός χαρακτήρας που έπρεπε να προσλάβει η νέα ΚΑΠ ρίχνοντας στο τραπέζι τη θέσπιση «πράσινων» προαπαιτουμένων ως απαραίτητη προϋπόθεση, προκειμένου οι ευρωπαίοι αγρότες να υπηρετήσουν τις απαιτήσεις της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας.

Οι υψηλές περιβαλλοντικές φιλοδοξίες που έχει θέσει η Ενωση για τα μέλη της συμπυκνώνεται στις στρατηγικές «Από το αγρόκτημα στο πιάτο» και της «βιοποικιλότητας» με τις οποίες επιχειρεί, ανάμεσα στα άλλα, να μειώσει κατά 50% τη χρήση φυτοφαρμάκων στη γεωργία και τη χρήση λιπασμάτων κατά τουλάχιστον 20% έως το 2030. Επιπλέον, η Επιτροπή προτείνει τη μείωση κατά 50% στις πωλήσεις αντιμικροβιακών ουσιών για χρήση στην κτηνοτροφία και στην υδατοκαλλιέργεια έως το 2030 ενώ έχει θέσει ως στόχο το 25% του συνόλου της γεωργικής γης να χρησιμοποιείται για βιολογικές καλλιέργειες επίσης έως το 2030. Τέλος, στόχος είναι να μειωθεί και η απώλεια θρεπτικών ουσιών κατά τουλάχιστον 50% προκειμένου να μην επιβαρύνονται η βιοποικιλότητα και το κλίμα,

διασφαλίζοντας παράλληλα ότι δεν υποβαθμίζεται η γονιμότητα του εδάφους.

Για να φτάσουμε ωστόσο σε αυτό το αποτέλεσμα χρειάστηκε η χώρα μας να ξεπεράσει δύο πολύ σημαντικούς σκοπέλους: ο πρώτος ήταν η πρόθεση που είχε εκδηλώσει η Κομισιόν για μείωση του προϋπολογισμού που θα διοχετευόταν στη νέα ΚΑΠ και οι πιέσεις που άσκησαν οι λεγόμενες χώρες του Βίσεγκραντ – Τσεχία, Ουγγαρία, Πολωνία και Σλοβακία – για επιτάχυνση της Εξωτερικής Σύγκλισης. Θα αφαιρούνταν δηλαδή ποσά που λαμβάνουν τα παλαιότερα κράτη – μέλη, μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα, προκειμένου αυτά να κατευθυνθούν στα νεότερα κράτη – μέλη. Με την παραπάνω θέση συντάχθηκαν και η Ρουμανία με τη Βουλγαρία, συνθέτοντας ένα σκληρό μπλοκ, τις προτάσεις του οποίου καλούνταν να αποκρούει συχνά η χώρα μας με τις παρεμβάσεις του Μάκη Βορίδη στα τακτικά Συμβούλια υπουργών Γεωργίας της ΕΕ. Αν προσθέσει κανείς σε όλα τα παραπάνω και τις αναταράξεις που προκαλεί ήδη το Brexit στην ευρωπαϊκή οικονομία με τη μείωση των εισροών στα ταμεία της Ενωσης, τότε πραγματικά η κυβέρνηση κατάφερε σημαντική επιτυχία ως προς τη σταθερότητα της εισροής των κοινοτικών πόρων.

Σκληρή μάχη

Αναφορικά με την πρόσφατη συμφωνία του Συμβουλίου υπουργών Γεωργίας, ο υπουργός πέτυχε να εξαιρεθούν οι μικροκαλλιεργητές που λαμβάνουν ενισχύσεις έως 2.000 ευρώ ετησίως από τη δημοσιονομική πειθαρχία, όπως επίσης και να υπόκεινται σε πιο απλοποιημένους ελέγχους. Επιπλέον, με τη συγκεκριμένη συμφωνία τα πρότυπα για την αμειψισπορά και τη διατήρηση μη παραγωγικών στοιχείων και περιοχών για τη βελτίωση της βιοποικιλότητας στις γεωργικές εκμεταλλεύσεις θα εφαρμόζονται σε εκτάσεις πάνω από 100 στρέμματα χωρίς καμία άλλη προϋπόθεση.